Een zorgwoning bouwen en plaatsen is over het algemeen gunstiger dan wonen in een zorginstelling. Indien u in een zorginstelling gaat wonen wordt er gekeken naar uw vermogen en dient u een eigen bijdrage te betalen. De eigen bijdrage die u moet betalen als u naar een verpleeg- of verzorgingshuis gaat, kan oplopen tot ruim € 28.000,- per jaar. Die bijdrage valt onder de Wet Langdurige Zorg (WLZ). Hoe hoog uw eigen bijdrage precies is, hangt onder andere af van uw inkomen en vermogen. U kunt dus al 5 jaar na aanschaf van de zorgwoning deze terugverdiend hebben, waarna deze bij verkoop nog een mooi bedrag opbrengt.
Hebt u een aanbouw of gebouw om als zorgwoning te verbouwen? Als u bijvoorbeeld een schuur, garage of stal wilt verbouwen, dan dient de mantelzorgwoning na het beëindigen van de zorgrelatie onbewoonbaar gemaakt te worden. Dit houdt in dat het niet meer mogelijk mag zijn om in het betreffende gebouw te wonen. Daarom moeten de keuken en het sanitair verwijderd worden. Dit maakt dat het meestal veel duurder is dan een mantelzorgwoning kopen.
Een mantelzorgwoning is een woning op het terrein van uw huis. De mantelzorgwoning is bedoeld voor degene voor wie u zorgt. U kunt uw eigen woning laten ombouwen of iets nieuws of iets nieuws bouwen. U kunt ook zelf in het bijgebouw wonen en degene die u verzorgt in het huis laten wonen. Om een mantelzorgwoning vergunningsvrij te bouwen hebt u een mantelzorgverklaring nodig.
Intensieve zorg of ondersteuning, die niet in het kader van een hulpverlenend beroep wordt geboden aan een hulpbehoevende, ten behoeve van zelfredzaamheid of participatie, rechtstreeks voortvloeiend uit een tussen personen bestaande sociale relatie, die de gebruikelijke hulp van huisgenoten voor elkaar overstijgt, en waarvan de behoefte met een verklaring van een huisarts, wijkverpleegkundige of andere door de gemeente aangewezen sociaal-medisch adviseur kan worden aangetoond.
Afhankelijk van de situatie waar de woning geplaatst dient te worden is er wel of geen vergunning nodig. In het gebied buiten de bebouwde kom zijn de regels soepeler dan binnen de bebouwde kom.
In sommige gemeenten telde de mantelzorgwoning mee bij het bepalen van de WOZ-waarde. Vanaf 2017 is dit niet meer het geval. Dit staat in de Waarderingsinstructie die geldt vanaf 1 januari 2017. Uitzondering hierop zijn mantelzorgwoningen als aanbouw van de hoofdwoning of een verbouwde schuur. In dat geval kan de gemeente de waarde wel meetellen.